Kobyła Monteskiusza – próba definicji

Wiek XVIII zrodził wiele ciekawych postaci tak u nas, jak i na świecie. Dzieła jednych weszły na zawsze do biblioteki ludzkiej myśli, a „dzieła” tych drugich, już w chwilę po opublikowaniu, stały się świadectwem minionej epoki i przykładem zacofania.

Jednym z nich był niejaki Benedykt Chmielowski, ksiądz i polski encyklopedysta, który postanowił spisać w jednym dziele wszystko, co wiedział o świecie. Dzieło jego życia, czyli „Nowe Ateny”, przeszło do historii jako przykład przewagi pobożności nad rozumem. Rozpisywał się nasz ksiądz dobrodziej o smokach, czarach i upiorach, a nawet wyjaśnił, przez który otwór szatan wnika w ludzkie ciało, gdy chce je opętać. No, zagadujcie którędy? Co by nie mówić, ks. Chmielowskiemu zawdzięczamy definicję konia, która brzmi: „Koń jaki jest, każdy widzi”. Zwięzła lapidarność definicji bierze się stąd, że po co zadawać sobie trud opisu czegoś, co znane jest powszechnie i samo lezie na oczy. Kobyle nie zechciał nasz uczony poświęcić odrębnego hasła, lecz gdyby poświęcił, zapewne brzmiałoby tak: „Kobyła jaka jest, każdy widzi”. Teoretycy tzw. metodologii naukowej śmieją się z księdza Benedykta i jego definicji, lecz my wzruszmy tylko ramionami – czy on jeden ma problem z definicją?

W tym samym czasie we Francji pisał swoje dzieło inny człowiek - Charles Louis de Secondat baron de la Brède et de Montesquieu. Makabra, prawda? Nic dziwnego, że współcześni przezwali go Moteskiuszem i tak już zostało. Owemu panu zawdzięczamy wynalezienie tzw. „trójpodziału władzy”. W skrócie chodzi o to, że cała władza w rękach jednej osoby (lub grupy osób) to ograniczenie wolności reszty obywateli. Dlatego władzę trzeba podzielić na sąd, rząd i parlament. Współczesnym Monteskiusza pomysł Monteskiusza całkiem przypadł do gustu i następnych 250 lat historii, to historia ciągłego ulepszania tego rozwiązania. Rząd ma dobrze rządzić, sąd sprawiedliwie sądzić, a parlament stanowić dobre prawo. Proste jak drut i dawna rewolucja dzisiaj jest dla nas oczywistością. Z czasem podnosiły się również oczekiwania, czyli rząd ma znać się na rządzeniu, sąd na sądzeniu itd. Amen.     

          Jednego Montesquieu kompletnie nie przewidział. W ogóle się nie kapnął, że już za sto lat pojawi się tzw. „czwarta władza”, czyli wolna, niczym nieskrępowana i samopas chodząca,  nieograniczona żadnym elektrycznym pastuchem, prasa. Gdyby przewidział, z pewnością wymogi wobec „czwartej władzy” byłyby jakoś sprecyzowane. Nie wiadomo jak, ale może napisałby, że dziennikarz ma mieć maturę. Może nawet „mature i kursa niektóre”? Może napisałby, że dziennikarz ma się znać… Na pisaniu to się każdy zna, kto pisać umie, ale na czym tak naprawdę powinna znać się nasza dziennikarz? Nie wiemy, lecz wolno nam przypuścić, że na tym, o czym pisze. Ostatecznie to Ona informuje nas, co jest, jak jest i co o tym wszystkim myśleć.

        Ksiądz Benedykt definicji nie ukuł, Monteskiusz zawiódł, więc kto nam pomoże? Pomoże na nasza Nieoceniona i pójdźmy wytyczonym przez Nią szlakiem. W czasach, gdy jej „Zbyszku” był jeszcze „fantastycznym facetem”, a wszystkiemu winni byli ten zastępca i ten rzecznik, nasza Ori(Anka) za pomocą równie nieocenionego googiela podała definicję tego drugiego. Jak? Po prostu – dla potrzeb swoich porachunków (osobny temat) wklepała w wyszukiwarkę „rzecznik prasowy + definicja” i…wskazana przez Nią odpowiedź wyskoczyła jej sama już na drugiej pozycji. Z uznaniem zauważmy, jakże się musiała przy tej definicji natyrać Pani Doktor/Redaktor? Definicja to dość wymagające pojęcie i nie ma jej pod wskazanym adresem, lecz nie czepiajmy się, czy nasza dziennikarz przyswoiła to obce słówko? Zamiast tego, pójdźmy i my wyznaczonym przez naszą luminarz szlakiem, czyli: wklepujemy „dziennikarz + definicja” i patrzmy, co nam z czeluści internetu wyskoczy?

Jest! My też weźmy pozycję i czytajmy, czy bloger to też dziennikarz – „Ustawa Prawo prasowe z 1984 roku ustanowiła bardzo szeroki zakres osób, które można nazwać dziennikarzami. Nie istnieją żadne wymagania co do kwalifikacji czy obowiązku przynależności do organizacji zawodowej. Praktycznie każdy może zostać dziennikarzem.”

        Jakże to tak – „żadnych kwalifikacji”, „żadnej przynależności” i „praktycznie każdy”?  Co jest? – do zabawy w dziennikarstwo wystarczy strona internetowa, aparat fotograficzny i dar nawijania makaronu? Tupet zastąpi wiedzę i kwalifikacje? Wystarczy napisać, że prowadziłam gazetę, byłam dziennikarką, wlokę bagaż doświadczeń i garść podobnych andronów i nikt już nie ośmieli się podskoczyć? Nikt nie powie „sprawdzam”, nikt nawet się nie zająknie o referencjach i kwitach? Żeby zostać posłem trzeba wygrać wybory. Żeby być urzędowym inspektorem, trzeba mieć kwalifikacje i parę lat doświadczenia. Żeby sędzią – szkoda gadać! No to do dupy z tym Monteskiuszem i tą całą „czwartą władzą”! Wystarczy, że poopowiadam, jak to z moim chłopem (członkiem zarządu) jeździłam do wypadków, zatapiałam jakieś barki na Wiśle i zamykałam/otwierałam wysypiska z serdecznym moim kumplem Kraszewskim? Nikt nawet nie sprawdzi, czy byłam tą radną i czy mam choć blade, choć cień bladego pojęcia o sprawach, które opisuję.

         Dziennikarz, która ukochała lokalność, samorząd i małą ojczyznę, „zwierzę ostro polityczne” i spec od kampanii wyborczych, wciąż mądrzy się i stroi w piórka recenzenta. Znawca politycznych realiów i ludzkich charakterów, bezpardonowy krytyk i mistrz cierpkich komentarzy – o czym tak naprawdę ma pojęcie? Kto przedarł się przez gęstwę Jej kolejnych blogów, kto przyjrzał się jej kolejnym wcieleniom i przepoczwarzeniom i kto od początku czyta Obserwatora, ten zauważył, że nasza Fallaci praktycznie o każdej ze spraw, której nie dotknie, ma pojęcie jeśli nie żadne, to najwyżej płytkie i powierzchowne. Gdy nasza Ori(Anka) złapie się za krytyczną analizę czasów minionych i coś zarzuca (np. panu G.), to gdacze wciąż tak samo. Gdy jeszcze niedawno łasiła się (np. do pana O.), to gruchała wciąż o tym samym i w ten sam sposób. Gdy wreszcie drwiła i nadal drwi (np. z Pana K.), to co miesiąc rży na tę samą melodię. W czym jest dobra i na czym (prócz pisania) zna się naprawdę gwiazda dziennikarstwa? O czym ma rzeczywiście pojęcie, prócz ludzi obsrywania, spisków wykrywania i knajp recenzowania? Budżet miasta, opieka społeczna, kultura w Domu Kultury? Ochrona środowiska, bezrobocie w gminie, rozwój turystyki? Architektura, układy w Radzie Miejskiej, gminne grunty? Trudno wybrać, bo gwiazda zna się na wszystkim i o wszystkim ma coś do powiedzenia.

            Weźmy trochę przykładów z jej artykułów i komentarzy:

„Przypomnijmy - zarząd poprzedniej kadencji wydzierżawił fragment drogi - będącej jedyną droga dojazdową do jednej z posesji - prywatnemu najemcy” – Burmistrz wkracza w spór sąsiedzki,

- „Półtora miesiąca temu zarząd gminy podjął decyzję o przekazaniu Olszakom tego gruntu w użyczenie, a więc bezpłatnie” – Czytelnik pisze, Obserwator pyta. Plaża w Nidzie,

- „Rzecz jasna między wierszami można wyczytać, że Dworcowa to wina poprzedniego zarządu. Ten „poprzedni zarząd” będzie pewnie hasłem-wytrychem przez następna trzy lata.” – Déjà vu,

- „Obecny zarząd walczy o życie, a wraz z nim grupa urzędników.” – Żądajmy konkretów,

- „Net jest znakomitym źródłem informacji - poprzedni zarząd Internet traktował jak zło konieczne, jakąś nowinkę, rodzaj gadżetu.” – Jest już za późno,

- „Projekt nowego budżetu został wysłany do RIO 15 grudnia, jeszcze przez poprzedni zarząd.” – Zdechła kurka,

- „Chlebowi” mieli zatkać dziurę po pracach interwencyjnych, których limit rzutem na taśmę wykorzystał poprzedni zarząd i pewnie by się tak stało, gdyby nie mały problem - gros sołtysów dostało pracowników sauté, czyli z gołymi rękami.” – Chlebowe sauté,

- „Co więcej -  rzecznik prasowy już nie figuruje bezpośrednio pod nazwiskami burmistrzów i skarbnika, co sugerowało, że jest członkiem zarządu gminy.” – Się zmieniło!,

- „Gdyby tego absolutorium nie było, w tej chwili zamiast siedzieć za biurkiem w spokoju hodowałby Pan pszczoły, bo brak absolutorium to dymisja całego gminnego zarządu.” - Kto nie z nami, ten przeciw nam, czyli gazetka gminna atakuje,

- „Nie jestem zwolenniczką referendum, bo to pociąga za sobą ogromne koszty: odwołanie zarządu i rady, ponowne wybory.” – Sesja rady gminy - komentuje Sowa,

- „Niewątpliwym sukcesem zarządu jest przekabacenie przewodniczącego rady” – Pół roku za nami.

         Prawda, że ładnie? Wystarczy wpisać w wyszukiwarkę Obsrywatora jedno z kilkunastu przyswojonych przez naszą gwiazdę słów i zaraz posypią się artykuły i komentarze My/Naczelnej. Tym słowem jest np. „zarząd” i właśnie tym zarządem, niczym chłop kłonicą krowę, macha nasza dziennikarz na prawo i lewo. Jak jej się machnie, tak się jej pomyśli. A jak pomyśli, tak i napisze. Zarząd jest o tyle ciekawy, że… od prawie 10-ciu już lat nie istnieje. Tak się składa, że w 2002r. weszła nowa ustawa i burmistrza powołuje się w wyborach bezpośrednich. Mimo to My/Naczelna wciąż karmi swoich czytelników zarządem. 

       Nie ma sensu pytać, skąd ta namiętność do zarządu. Bo „on” był członkiem zarządu powiatu, czy Gazeta Wyborcza zamawiała takie teksty? Nie ma też sensu męczyć się próbami zdefiniowania zakresu powinności naszej dziennikarz i oczekiwań wobec „czwartej władzy”, bo i po co? Ostatecznie przecież: Kobyła Monteskiusza jaka jest, każdy widzi…